Nieuws

Nieuwe woning-APK NEN 8025 op komst

22-03-2018 Voor de veiligheid van woninginstallaties werd in 2005 mede door brancheorganisatie UNETO-VNI de Nederlandse Technische Afspraak (NTA) 8025 ontwikkeld en geïntroduceerd als ‘Woning-APK’. Deze NTA wordt momenteel geactualiseerd en tot een nationale NEN-norm omgevormd. NEN en brancheorganisaties TVVL en UNETO-VNI werken samen aan deze omzetting.

PrintE-mailDelen

Een steeds groter deel van de bestaande woningvoorraad in ons land vertoont installatietechnische gebreken. Dit blijkt zowel in de praktijk, als uit onderzoek. Om schade, ongevallen en letsel ten gevolge daarvan te voorkomen, riep UNETO-VNI voorjaar 2017 de Tweede Kamer op een verplichte ‘Woning-APK’ in te stellen. De installateurskoepel ontwikkelt hiervoor samen met TVVL (kennispartner in de technologiesector) en andere belanghebbende marktpartijen en organisaties de nieuwe norm NEN 8025. Deze norm richt zich op de periodieke inspectie van de installatietechniek in bestaande woningen. Stelt de overheid hem niet verplicht, dan kan deze norm ook privaatrechtelijk worden aangewezen door de markt.

Van NTA naar norm
Basis van de nieuwe norm vormt de eerder gepubliceerde NTA 8025. Hieronder vallen de:

Elektrische installatie en apparatuur, zoals versterkers, CAI, data, telefoon, videonetten, bewakingsinstallaties en domotica, alsmede snoeren, verdeeldozen en driewegstekkers en alles waarbij elektrische energie wordt toegepast.
Gasinstallatie en niet vast aangesloten gasapparatuur met slangen, afsluiters, koppelingen en veiligheidsvoorzieningen, zoals schermen en standaards.
Leidingwaterinstallatie en voorzieningen voor gebruik leidingwater, zoals wasmachines, tuinsproeiers en dergelijke, inclusief slangen en koppelingen.
De NTA omschrijft het maatschappelijk aanvaardbare minimale veiligheidsniveau en een methode om de frequentie voor beoordelen te bepalen. Verder beschrijft de NTA alles wat noodzakelijk is voor een maatschappelijk verantwoorde uitvoering van de beoordeling. De NTA richt zich op de bestaande technische installaties en voorzieningen. “Het gaat daarbij uitdrukkelijk om de veiligheid en niet om goede werking!”, zegt Michel Wijbrands, projectleider bij UNETO-VNI.

Actualisatie van de NTA is volgens hem nodig, gezien nieuwe technologische ontwikkelingen, zoals zonnepanelen, laadpalen, warmtepompen en een dichtere gebouwschil: “Ook gewijzigde wet- en regelgeving speelt mee, alsmede het feit dat installaties steeds complexer en hierdoor storings- of afstellingsgevoeliger worden. Daarnaast neemt het toezicht verder af, waarvoor de markt invulling moet geven. En de marktvraag is aan het veranderen, onder meer door meer aandacht voor ventilatie en energieverbruik.”

Woningbranden
Volgens Wijbrands is er van oudsher relatief weinig aandacht voor inspectie en onderhoud van woninginstallaties: “Het gaat toch al jaren goed? Dat is echter geen garantie dat het goed blijft gaan. De hoeveelheid apparatuur en installaties in woningen in de laatste decennia enorm gestegen. Simpel gezegd: waar we vroeger genoeg hadden aan een enkel stopcontact, hebben we nu een berg stekkerdozen achter de kast liggen, die vol zitten met stekkers van apparatuur. Daarmee neemt de kans op brand door bijvoorbeeld kortsluiting ook toe. Maar denk ook aan PV-panelen, klimaatinstallaties en domotica.”

Volgens Brandweer.nl overlijden jaarlijks 35 mensen door brand in een woning. Daarnaast melden zich jaarlijks 620 mensen bij het ziekenhuis met letsel door een woningbrand. Eén van de belangrijkste oorzaken van de woningbranden is onvoorzichtig gebruik van elektrische apparatuur. Nog wat getallen: Kiwa meldt dat 53% van de ongelukken met elektriciteit thuis plaatsvindt bij de meterkast of wasdroger. En bij 24% van de ongelukken met elektriciteit thuis vallen slachtoffers. Zij overlijden of hebben rookvergiftiging of brandwonden. Wijbrands: “Kortom: genoeg harde cijfers die aangeven dat inspectie en onderhoud van installaties letterlijk van levensbelang is.”

Koolmonoxide
Wijbrands noemt ook het gevaar van koolmonoxide. “Gemiddeld elf personen komen volgens CBS in Nederland per jaar om door koolmonoxidevergiftiging. En de Nederlandse ziekenhuizen melden dat jaarlijks bijna 150 Nederlanders in het ziekenhuis worden behandeld vanwege koolmonoxidevergiftiging.”

In november 2015 heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) een rapport uitgebracht over de gevaren van koolmonoxide onder titel Koolmonoxide, onderschat en onbegrepen gevaar. Een deel van de ongevallen ontstaat door doe-het-zelven aan de verbrandingsinstallatie. Maar de OvV constateert ook dat de ongevallen niet alleen aan de bewoner of het bewonersgedrag te wijten zijn. Een aanzienlijk deel van de ongevallen heeft plaatsgevonden bij gasverbrandingstoestellen die zijn aangelegd en onderhouden door installateurs die werken onder één van de kwaliteitslabels in de markt (zoals lid van UNETO-VNI, SEI, Sterkin, BRL6000, Kwaliteitsvakman, OK-CV). De conclusie is dan ook dat de sleutel voor een veilige installatie bij de installateurs ligt. Of, zoals de OvV stelt: "De Raad vindt het van belang dat installateurs zich realiseren dat hun aanleg- en onderhoudswerkzaamheden letterlijk het verschil kunnen maken tussen leven en dood. Het is dus van groot belang dat installatiebedrijven maar ook individuele installateurs vakbekwaam zijn."

Ontwikkeling norm
Genoeg redenen dus om te komen tot een nieuwe maatstaf en methode voor de periodieke inspectie van de installatietechniek in bestaande woningen: de nieuwe norm NEN 8025. Om de norm te ontwikkelen is begin 2017 een werkgroep van vakspecialisten in het leven geroepen. Michel Wijbrands is projectleider NEN 8025: “De nieuwe norm sluit aan bij de zorgplicht vanuit Bouwbesluit 2012. Daarin staat namelijk onder artikel 1.16 Zorgplicht onder meer dat ‘bij of krachtens de wet aanwezige installatie adequaat wordt beheerd, onderhouden en gecontroleerd’. De gebouweigenaar heeft dus een plicht tot inspectie en onderhoud van de installatietechniek. Maar hoe je dat kunt doen laat de wetgever open.”

Het doel van de werkgroep is een integrale inspectiemethode vast te leggen voor de elektrotechnische-, gas- en waterinstallatie, inclusief rookgasafvoer en ventilatie, die binnen gemiddeld 1,5 uur per woning uitgevoerd kan worden. Dat is mogelijk doordat de inspectie – net zoals bij de APK voor auto’s – alleen gericht is op veiligheid. Wijbrands: “Het gaat vooral om de visuele inspectie van zaken als gasleidingen en -aansluitingen, de aangesloten verbrandingstoestellen, de status van de meterkast, de wandcontactdozen en schakelaars, de aardklemmen, de afvoeren en riolering, en de ventilatiesystemen.” Het streven is om in april 2018 de nieuwe norm te publiceren voor de openbare commentaarronde.